عسل از دیدگاه قرآن
خداوند متعال در قرآن کریم از عسل به عنوان موهبت الهی و شفا نام برده است و به دلیل اهمیت این ماده غذایی سوره‌ای به نام نحل را بر ما نازل کرده است.
خداوند در سوره‌ی نحل، آیات ۶۸ و ۶۹ این‌گونه می‌فرماید:
و پروردگارا تو به زنبور عسل وحی و الهام غریزی کرد که : از کوه‌ها و درختان و داربست‌هایی که مردم می‌سازند، خانه‌های برگزین. سپس از شیره گل‌ها بخور و راه‌هایی را که پروردگارت برای تو تعیین کرده است، به راحتی بپیما.از درون شکم آنها، نوشیدنی با رنگ‌های مختلف بیرون می‌آید که در آن، شفا برای مردم است. به یقین، در این امر، نشانه روشنی است برای آنان که می اندیشند.
خداوند در سوره واقعه، آیه ۶۸ می‌فرماید:
آیا در آبی که می‌نوشید، اندیشیده‌اید؟
خداوند در سوره بقره، آیه ۲۲ می‌فرماید:
خدایی که زمین را برای شما بستری هموار و آسمان را سرپناهی قرار داد و از آسمان آبی نازل کرد که بدان از میوه رزقی برایتان برآورد، پس برای خدا همتایان قرار ندهید در حالی که خود می‌دانید.
خداوند در سوره عبس، آیات ۲۴ تا ۳۲ می‌فرماید:
سپس آدمی باید به طعام خویش را بنگرد. به تحقیق ما آب فراوانی از آسمان فرو ریختیم. سپس زمین را از هم شکافتیم، شکافتنی پس در آن دانه‌ها را برویاندیم. و انگور و سبزیجات. و زیتون و خرما و میوه و زعفران و و باغ میوه‌جات انبوه و میوه‌جات و علفزار غذای شما و دام‌هایتان است.
عسل در احادیث
پیامبر اکرم (ص):
عسل چه خوب خوردنی است؟ قدرت دل را حفظ می‌کند و سردی سینه را می‌برد.
از امیرالمؤمنین علی (ع) روایت است:
پیامبر اکرم (ص) فرمود: پنج چیز فراموشی را زایل و به حافظه می‌افزاید؛ و بلغم را از بین می برد: مسواک، روزه، خواندن قرآن، عسل و کندر.
حضرت امام موسی (ع):
در معالجه تب غب کهنه عسل و سیاه‌دانه را با هم ممزوج کن سه انگشت از آن بخور، که این هر دو مبارک است
زنی برای پیامبر اکرم (ص) یک ظرف عسل به عنوان هدیه فرستاد. حضرت آن را خاکی کردند و ظرف را فرستادند. زن وقتی ظرف را گرفت دید از عسل پر است. زن خیال کرد که پیامبر اکرم (ص) هدیه‌اش را پس داده و قبول نفرموده است، آمد خدمت پیامبر (ص) عرض کرد:
مگر من گناهی کرده‌ام که هدیه من را پس دادی. حضرت فرمود:
هدیه تو را قبول کردم این برکت هدیه تو است.
آن زن شاد و شاکر برگشت روزگاری دراز مدت خود زن و بچه‌هایش و خویشان او از آن به جای خورش می‌خوردند.
یک روز آن را به ظرف دیگری خالی کرد بعد از آن عسل به آخر رسید این قصه را به عرض حضرت رسانید پیامبر اکرم (ص) فرمود:
اگر در ظرف اول می‌ماند هیچ وقت تمام نمی‌شد.
پیامبر اکرم (ص):
خوردن عسل درمان است و از بدن باد و تب را دور می‌کند.
امام کاظم (ع):
عسل، شفای هر درد است؛ البته اگر آن را از موم جدا کنی.
امام صادق (ع):
مردم به چیزی جز مانند عسل درمان نمی‌شوند.
امام رضا (ع):
در عسل، درمان هر دردی است. هر کس ناشتا یک انگشت از آن بلیسد، بلغم (وی) را پایان می‌دهد، صفرا را فرو می‌نشاند، تلخه شیاه (زرداب) را مانع می‌شود، ذهن را صفا می‌بخشد و اگر که همراه با کُندُر خورده شود، حافظه را نکو می‌سازد.
امام هادی(ع):
بهترین چیز برای تب ربع آن است که روز غلبه تب، فالوده‌ای که با عسل ساخته شده و زعفران فراوانی دارد، خورده شود و در آن روز چیز دیگر نخورده شود.
پیامبر اکرم (ص):
اگر خواستید حافظه‌ای قوی داشته باشید، عسل بخورید.
روایتی از امام صادق (ع):
پیغمبر عسل را خیلی دوست می‌داشت، و فرمود: بر شما باد به دو شفا: عسل و قرآن.
ونیز فرمودند:
خداوند عزوجل می‌فرماید: از شکم زنبور شراب و خوردنی به رنگ‌ها و انواع مختلف، بیرون می‌آید که شفای مردمان در آن می‌باشد.
امیرالمؤمنین علی (ع):
از هر علمی بهترینش را فرا گیرید، همانا زنبور عسل از هر گلی زیباترینش را برمی‌گزیند. از او دو گوهر گران قدر تولید می‌شود؛ در یکی از آن دو شفای درد مردم و در دیگری نور و روشنایی است.
روایتی از امام رضا (ع):
هرکس آب کمرش دگرگونی یابد، شیر مخلوط به عسل او را نافع باشد.
به سند معتبر از حضرت رسول (ص) منقول شده است:
اگر در چیزی شفا است در شیشه حجام و در خوردن عسل است ، فرمود که نیکو عادتی است حجامت دیده را جلا می دهد و دردها را می‌برد.
پیامبر اکرم (ص):
سوگند به کسی که جان من در دست اوست خانه‌ای نیست که در آن عسل باشد مگر این که فرشتگان به ساکنان آن خانه طلب آمرزش می‌کنند.سپس اگر کسی آن را بخورد هزار دوا در درون او وارد شود هزار هزار بیماری از او خارج می‌شود و اگر در حالی که عسل در درون اوست بمیرد بدن او آتش نمی‌گیرد.
پیامبر (ص):
برای زنی که تازه زاییده است ، درمانی همانند خرما چیست. و برای کسی که مریض است، درمانی همانند عسل نیست.
از شکم درد نزد امام صادق (ع) اظهار ناراحتی کردند ، فرمودند:
قدری برنج بگیر، آن را بشوی و در سایه ، خشک کن ، سپس آن را آسیا کن و در هر صبحگاه به اندازه یک کف دست از آن بردار. طهارت گرفتن با آب سرد ، بواسیر را از میان می‌برد.
عامر بن مالک می‌گوید:
بخاطر تبی که داشتم، شخصی را نزد پیامبر (ص) فرستادم و از ایشان داروی خواستم. پیامبر برایم ظرفی عسل فرستاد.
رسول گرامی اسلام (ص):
کسی که در هر ماه سه بامداد عسل بخورد به قصد شفایی که خداوند متعال در قرآن کریم درباره آن فرموده است از بیماری های زیاد مصون می‌ماند.
هرکسی می خواهد در زمستان از سرماخوردگی ایمن گردد ، هر روز سه لقمه عسل همراه با موم بخورد.
به سند معتبر از حضرت صادق منقول است که:
شخصی بیمار شد، حضرت امیرالمومنین علی (ع) به او فرمود: از زن خود یک درهم از مهری که به او داده بطلب که به تو ببخشد و عسل بخر و با آب باران بخور، آن شخص چنین کرد، شفا یافت، از آن حضرت سبب آن را پرسیدند، فرمود: تکتا حالا می فرماید که اگر زنان از مهر خود به شما به طیب خاطر چیزی ببخشند، بخورید گوارا با عاقبت نیک و درباره عسل می‌فرماید که در آن شفاست از برای مردمان و در باب باران می‌فرماید که فرستادیم از آسمان آبی مبارک سپس در اینجا گوارایی و حسن عاقبت و برکت و شفا همه جمع شد.
ذریح محاربی نزد امام صادق (ع) اظهار کرد که شکم وی غرغر می‌کند.
امام پرسید: آیا درد هم داری؟ گفت: آری فرمود:
چرا برای درمان آن، از سیاه دانه و عسل بهره نمی‌جویی؟
عسل از دیدگاه بزرگان
بقراط پدر پزشکی و بنیانگذار طب یونان ۲۵۰۰ سال پیش در این مورد چنین گفته است: هر دارویی از مواد غذایی درست می‌شود متعاقب آن هر غذایی نیز جانشین دارو می گردد، عسل پاسخگوی این دو شرط است.
ابن مقیه عربی مسلمان حدود ۶۵۰ سال پس از میلاد از قول حضرت محمد پیامبر مسلمانان نوشت : عسل داروی همه بیماری‌هاست.
آنتوس اهل یونان، ۲۳۰ سال پیش از میلاد نوشت: همه کسانی که به عنوان صبحانه نان و عسل می خورند در تمام مدت عمر هیچ‌گاه دچار بیماری نمی‌شود.
- چاراک پزشک هندی ، ۱۲۰۰ سال پیش از میلاد عسل را به عنوان ماده‌ای قوی و اندکی ملین معرفی کرد.
- سوسترا پزشک هندی ، ۱۴۰۰ سال پیش از میلاد مطالبی پیرامون ۸ نوع عسل مختلف نوشت.
- ابوعلی سینا در کتاب قانون ، هزار سال پیش نسخه های زیادی بر پایه عسل و موم آن تجویز کرده است.
عسل در مصر باستان نقش مهمی داشته است. با توجه به حکایت های به جا مانده در پرستش‌گاه‌ها و آرامگاه مردگان نشان دهنده اهمیت این ماده است. در مصر باستان این ماده به دارویی برای بیماران جهت درمان تجویز می‌شده است.
